De crematie van een oude monnik
Thongfan werd103 jaar oud (zo zei men) maar in een land waar zelfs in 2004 de burgelijke stand nauwelijks functioneert, blijft dat onzeker. Wel zeker was dat hij heel oud was toen hij overleed.
Hij was pas later monnik geworden en was daarvoor getrouwd geweest. Tijdens de wake van meer dan een week waren er dan ook vele kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen die in de Wat (een kloostercomplex met een tempel, grote en kleine zalen, slaapzalen, bibliotheek en vele andere grotere en kleinere bouwsel)
De wake is een vrolijke gebeurtenis. De dode ligt in een prachtige kist in de grote hal en is omringd door in het wit geklede vrouwen, die veelal liggen te slapen. Een tv staat naast de kist en er worden tekenfilms van het leven van Boedha gedraaid. Buiten in de compound van het klooster zijn plastic afdaken neer gezet met tafels en stoelen waar mannen zitten te eten en te kaarten.
Omdat de overledene een in het hele land gerespecteerde monnik was, waren er uit alle delen van het land monniken naar de wake gekomen.
Omdat de temperatuur overdag gemiddeld boven de 30 graden is en ’s nachts niet onder de 25, wordt het lichaam van een dode vol formaldehyde gespoten om te voorkomen dat het verteringsproces al te snel plaatsvindt en het lichaam te hard gaat stinken.
Na een week van mediteren, zingen, eten en drinken is het tijd voor de crematie.
Langs de Nam San, een zijrivier van de Mekong wordt een platform gebouwd van bananenstammen waarop de kist werd geplaatst.
Na een hele middag mediteren en het zingen van oude gezangen in het Pali, waar slechts de meer intelligente monniken iets van snappen en zeker niet de gewone man.
Er was aangekondigd dat de crematie om 7 uur zou plaats vinden, maar het begrip tijd is in Laos vrij elastisch.
Om 7 uren stonden en zaten er al enkele duizenden dorpsbewoners en andere nieuwsgierigen rond de baar. Terwijl de medemoniken in een overdekte hal zaten te wachten op wat er stond te gebeuren.
Op straat werden er in stalletjes stokken zeer harsrijk brandhout verkocht en door dat hout te kopen en onder de kist te leggen kan je ‘merits’ verdienen om in een volgend leven als een beter mens op aarde terug te komen. En als je genoeg ‘merits’ hebt verzameld zoals de overledene, hoef je helemaal niet meer op aarde terug te komen.
De laatste voorbereiding werden getroffen. Er werden lijnen gespannen naar de 4 hoekpunten van de baar, waar langs later vuurpijlen werden afgeschoten om de brandstapel aan te steken.
Ook werd er een hete lucht ballon met een doorsnee van een meter of 2 opgelaten. In de pikdonkere nacht was het licht van de oliebrander na een half uur op een paar kilometers hoogte nog steeds te zien.
Nadat al verkochte en niet verkochte brandhout onder de kist was gelegd werd over het geheel nog eens een paar jerrycans dieselolie gegoten.
Toen het grote moment daar was, werden 4 voorname monniken gevraagd de lonten van de vuurpijlen aan te steken. De pijlen zetten de hele installatie in brand terwijl op de 4 hoekpunten Bengaals vuur uit potten spoot. Binnen enkele sekonden stond de brandstapel in lichte laaien en binnen enkele minuten bleef er van de monnik en zijn kist slechts een hoop gloeiende as over.
De volgende dag werd in de as de overgebleven herkenbare resten van de man zoals botten en tanden gehaald die later in een stupa (een torenachtig graf monument) bewaard zouden worden. De rest van de as werd met enig ceremonieel in de Mekong gedumpt.
Een waardig einde aan een waardig leven.